کد مطلب:47220 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:24

گنجینه پرسمان » قرآن

آيا عدد سيزده آنگونه كه معروف است، نحس است; لطفاً ديدگاه قرآن را در اين باره بيان كنيد؟

درباره سعد و نحس بودن روزها مطالبي كلي از ديدگاه قرآن و روايات گفته ميشود كه اميدواريم در ضمن آنها پاسخ پرسش را نيز داده باشيم:

در ميان مردم معمول است كه بعضي روزها و ساعتها را سعد و مبارك و برخي را شوم و نحس ميشمرند. سعادت و نحوست روز و يا مقداري از زمان به اين معناست كه در آن زمان، غير از خير و خوشي يا شر و بدي حادثهاي رخ ندهد و كارهاي انسان و يا حداقل برخي از كارهايش بركت و نتيجه خوب يا بد داشته باشد.

عقيده منجمان بر اين بوده كه ستارگان آسمان، هر يك در موجودات زميني اثري خاص دارند و حوادث زميني با اوضاع آسمان ارتباط دارند; ازاينرو سعد و نحس روزگار و زندگي را به كواكب و فلكها منسوب ميكردند; مثلاً خورشيد و مشتري را باعث سعادت، و مريخ و قمر در عقرب را موجب نحوست ميدانستند.

درباره نحوست و سعادت ايام در قرآن و روايات، مطالبي آمده است; مثلاً: فَأَرسَلنا عَلَيهِم رِيحًا صَرصَرًا فِي أَيَّامٍ نَحِسَاتٍ...; (فصلت، 16) پس بر آنها تندبادي توفنده در روزهاي شوم فرستاديم. و إِنّا أَنزَلنـَهُ فِي لَيلَةٍ مُبـَرَكَةٍ; (دخان، 3) ما قرآن را در شبي پربركت نازل كرديم. از مجموع آنها چنين بر ميآيد كه سعادت و نحوست روزها و ساعتها به خاطر حوادثي همچون نزول عذاب بر امت، ولادت پيامبر، بعثت پيامبر، رحلت پيامبر، شهادت حضرت امام حسينو... بوده كه در آن روزها رخ داده است; اما اينكه خود آن روزها و يا آن قطعه از زمان، به ميمنت و يا شوميت متصف شود و تكويناً خواص ديگري داشته باشد كه ساير زمانها آن خواص را نداشته باشند، از روايات برنميآيد.

تذكر دو نكته در مورد سعد و نحس ايام ضروري است: 1. مسأله توجه به سعد و نحس ايام، علاوه بر اينكه انسان را غالباً به يك سلسله حوادث تاريخي آموزنده رهنمون ميشود، عاملي براي توسل و توجه به ساحت قدس الهي، و استمداد از ذات پاك پروردگار است; لذا در روايات ميخوانيم: در روزهايي كه بر آنها نام نحس گذارده شده، ميتوانيد با دادن صدقه و استمداد از لطف خداوند، به دنبال كارها برويد و پيروز و موفق باشيد.

2. بعضي در مسألة سعد و نحس ايام، به اندازهاي راه افراط را پوييدهاند كه براي انجام هر كاري، اوّل به سراغ سعد و نحس ايام ميروند و عملاً از بسياري فعاليتها باز ميمانند و فرصتهاي طلايي را از دست ميدهند يا اينكه به جاي بررسي عوامل شكست و پيروزي خود و ديگران، گناه همه شكستها را به گردن شومي ايام مياندازند; همانگونه كه رمز پيروزيها را در نيكي ايام جستجو ميكنند. اين، نوعي فرار از حقيقت، و افراط در مسأله، و توضيح خرافي حوادث زندگي است كه بايد به شدت از آن پرهيز كرد.(ر.ك: تفسير نمونه، آيتالله مكارم شيرازي و ديگران، ج 23، ص 42 / ترجمه الميزان، موسوي همداني، ج 19، ص 115، انتشارات جامعه مدرسين.)

دربارة نحوست 13 گفتني است كه اين عقيده، خرافهاي است كه كشورهاي غربي به آن معتقدند و از فرهنگ آنها به فرهنگ ما رخنه كرده است. اين خرافه از نظر اسلام، هيچ پايه و اساسي ندارد و ما شيعيان 13 رجب را كه روز ولادت حضرت علياست، عيد خود دانسته و احترام خاصي به آن قائليم.